زغال جاروبک جرثقیل سقفی ؛ نقطه اتصال جریان و حرکت

در قلب سیستم‌های برق‌رسانی جرثقیل سقفی، قطعه‌ای کوچک اما حیاتی وجود دارد که بدون آن، هیچ حرکتی ممکن نیست: زغال جاروبک. این قطعه صنعتی، نقش انتقال جریان الکتریکی از شینه‌های برق به تجهیزات متحرک را ایفا می‌کند. در واقع، زغال جاروبک همان پلی است که بین ریل‌های مسی شین و موتورهای جرثقیل ارتباط برقرار می‌کند. در سیستم‌های شین بسته، از زغال‌های کوچک‌تر استفاده می‌شود که مناسب جریان‌های پایین‌تر هستند، در حالی که در شین‌های باز، زغال‌های بزرگ‌تر برای انتقال جریان‌های بالا به‌کار می‌روند. برندهایی مثل دماگ، فاله، ومفلر و سهند از جمله نام‌های شناخته‌شده در تولید این قطعه هستند که در صنایع فولاد، پتروشیمی، خودروسازی و انبارداری کاربرد گسترده دارند.

 زغال جاروبک چیست و چگونه کار می‌کند؟

زغال جاروبک از جنس کربن صنعتی یا گرافیت تقویت‌شده ساخته می‌شود و معمولاً دارای لایه‌هایی از ورق مسی برای افزایش رسانایی است. این قطعه با فشار مکانیکی روی شینه قرار می‌گیرد و با حرکت جاروبک در طول مسیر، جریان برق را به‌صورت پیوسته منتقل می‌کند. عملکرد آن مشابه برس‌های الکتریکی در موتورهای DC است، با این تفاوت که در جرثقیل سقفی، زغال‌ها باید در برابر سایش، حرارت و ارتعاش مقاوم باشند.

انواع زغال جاروبک در جرثقیل سقفی

در شین بسته معمولاً از 4 تا 6 زغال کوچک استفاده می‌شود، در حالی که شین باز با یک یا دو زغال بزرگ کار می‌کند.

 برندهای معتبر زغال جاروبک

• DEMAG (دماگ) – ساخت آلمان، کیفیت بالا و عمر طولانی
• VAHLE (فاله) – آلمانی، مناسب برای شین‌های بسته
• WAMPFLER (ومفلر) – آلمان، مقاوم در برابر حرارت
• سهند – تولید داخل، اقتصادی و قابل‌اعتماد
• پویا الکتریک – ایرانی، مناسب برای پروژه‌های متوسط

 مزایای استفاده از زغال جاروبک باکیفیت

• انتقال پایدار جریان برق بدون قطعی یا نویز
• کاهش استهلاک شینه و جاروبک به‌دلیل تماس نرم
• افزایش ایمنی سیستم برق‌رسانی
• قابلیت تعویض آسان بدون نیاز به توقف طولانی
• سازگاری با شرایط محیطی سخت مثل گرد و غبار و دمای بالا

 معایب و چالش‌ها

• سایش تدریجی که نیاز به تعویض دوره‌ای دارد
• حساسیت به رطوبت و آلودگی در محیط‌های صنعتی
• نیاز به تنظیم دقیق فشار تماس برای جلوگیری از جرقه
• هزینه بالا در برندهای وارداتی مثل دماگ و ومفلر

 نکات مهم در انتخاب زغال جاروبک مناسب

1. تناژ جرثقیل و جریان مورد نیاز
2. نوع شین (باز یا بسته)
3. شرایط محیطی (رطوبت، دما، گرد و غبار)
4. برند و خدمات پس از فروش
5. سازگاری با جاروبک موجود

 قیمت زغال جاروبک جرثقیل سقفی

قیمت‌ها بسته به برند، اندازه، نوع شین و آمپر متفاوت هستند. به‌طور تقریبی:

قیمت‌ها ممکن است با نوسانات بازار و شرایط واردات تغییر کنند.

تعویض و نگهداری زغال جاروبک

• بازرسی دوره‌ای هر 3 تا 6 ماه
• تعویض زغال‌های ساییده‌شده قبل از رسیدن به حد بحرانی
• تمیزکاری شینه‌ها برای جلوگیری از جرقه و نویز
• تنظیم فشار فنر جاروبک برای تماس یکنواخت

نتیجه‌گیری

زغال جاروبک جرثقیل سقفی، اگرچه قطعه‌ای کوچک و کم‌هزینه به‌نظر می‌رسد، اما نقش حیاتی در عملکرد ایمن و پایدار سیستم برق‌رسانی دارد. انتخاب درست این قطعه، نه‌تنها باعث افزایش عمر تجهیزات می‌شود، بلکه از بروز خطرات الکتریکی و توقف‌های ناگهانی جلوگیری می‌کند. اگر در حال طراحی یا نگهداری جرثقیل سقفی هستید، حتماً به کیفیت و نوع زغال جاروبک توجه ویژه داشته باشید